Η δισκοκήλη μέσης, κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου ή οσφυϊκή δισκοκήλη, όπως είναι αλλιώς γνωστή, είναι ένας εξειδικευμένος όρος, που έχει εισαχθεί για να περιγράψει την προβολή του μεσοσπονδύλιου δίσκου έξω από τα φυσιολογικά όρια τα οποία είναι το έξω χείλος της οπίσθιας επιφάνειας του σώματος του σπονδύλου. Ακριβώς επί αυτού του ορίου διέρχεται κατερχόμενος ο νωτιαίος σάκος, δηλαδή η δομή κυλινδρικού σχήματος που περιέχει τα νεύρα που νευρώνουν τα άκρα του σώματος. Έτσι, η προβολή του δίσκου είναι δυνατόν, αν είναι μεγάλη (ογκώδης), να ασκεί πίεση στα νεύρα προκαλώντας νευρικά συμπτώματα στα άκρα όπως αιμωδίες (μουδιάσματα), δυσαισθησίες (καψίματα, μυρμηγκιάσματα) έως και μυϊκή αδυναμία, που πολύ σπάνια μπορεί να οδηγήσει σε πάρεση (παράλυση).
Ακολουθεί η δομή του μεσοσπονδύλιου δίσκου, η οποία θα κάνει πιο σαφές το τι ακριβώς είναι και η δισκοκήλη, καθώς και μερικά χρήσιμα στοιχεία σχετικά με την πάθηση της σπονδυλικής στήλης.
Ο δίσκος αποτελείται από δύο διαμερίσματα με την παρακάτω τοπογραφία.
● Το κεντρικό διαμέρισμα, που ονομάζεται πηκτοειδής πυρήνας και αποτελείται από μια πρωτεϊνική γέλη (gel) έχοντας σαν κύρια δράση τη αφομοίωση και την απορρόφηση κυρίως κάθετων φορτίων (δυνάμεων).
● Το εξωτερικό το οποίο ονομάζεται ινώδης δακτύλιος και αποτελείται από ομόκεντρους κύκλους ειδικού πολύ ισχυρού υλικού που ονομάζεται ινική και είναι κολλαγόνο τύπου Ι. Η κύρια λειτουργία του είναι ότι αποτελεί ανένδοτο ανάχωμα για την έξοδο του πηκτοειδούς πυρήνα.
Δισκοκήλη, επομένως, συμβαίνει όταν έχουμε ρήξη του ινώδους δακτυλίου, η οποία γίνεται αντιληπτή από τον πάσχοντα σαν ένα χαρακτηριστικό “κρακ” στη μέση. Ο τραυματισμός αυτός επιτρέπει, όταν η ρήξη είναι πλήρης, την έξοδο δισκικού υλικού στον σπονδυλικό σωλήνα και στραγγαλισμό του γειτονικού νεύρου με αποτέλεσμα ισχυρό νευρικό πόνο (ισχιαλγία). Αν η ρήξη δεν είναι πλήρης, τότε ο ινώδης δακτύλιος γίνεται πιο ευένδοτος και ελαστικός με αποτέλεσμα η πίεση από τον πηκτοειδή πυρήνα να προκαλεί προβολή αυτού και ερεθισμό του γειτονικού νεύρου.
Κήλες μεσοσπονδύλιου δίσκου μπορούν να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε επίπεδο και μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Η πιο συχνή όμως εντόπιση τους είναι στην αυχενική και οσφυϊκή μοίρα. Η οσφυϊκή είναι η πιο ευπαθής μοίρα, με το επίπεδο Ο4 Ο5 να δεσπόζει και το επίπεδο Ο5Ι1 να ακολουθεί. Στα επίπεδα αυτά εμφανίζεται το 90% των κηλών μεσοσπονδύλιου δίσκου της οσφυϊκής μοίρας και αυτό συμβαίνει διότι δέχονται το μεγαλύτερο μέρος των κάθετων και εγκάρσιων φορτίων δυνάμεων. Αντίστοιχα, στην αυχενική μοίρα, η οποία έπεται σε συχνότητα της οσφυϊκής, το πιο ευπαθές επίπεδο είναι το Α5-Α6 με το Α6-Α7 να ακολουθεί.
Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση αποτελεί το μεγαλύτερο debate στην επιστημονική κοινότητα. Εμείς, καταγράφοντας τη δική μας εμπειρία και ακολουθώντας πιστά τις νόρμες της διεθνούς βιβλιογραφίας, απαντούμε ότι στο 90% περίπου των περιπτώσεων συμπτωματικής προβολής μεσοσπονδύλιου δίσκου με το πέρας 6 έως 12 εβδομάδων, τα συμπτώματα υποστρέφουν ή και εξαφανίζονται εντελώς. Γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντικό ο χειρουργός σπονδυλικής στήλης να σέβεται αυτό το χρονικό διάστημα, προτείνοντας στον ασθενή συγκεκριμένο πρωτόκολλο συμπτωματικής θεραπείας. Δυστυχώς, ένα 10% των περιπτώσεων δεν βελτιώνεται σχεδόν καθόλου, με αποτέλεσμα ο ασθενής να παραμένει μη λειτουργικός, αδυνατώντας να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες, και να χειροτερεύει η ποιότητα ζωής του. Είναι σημαντικό οι ασθενείς αυτής της κατηγορίας να γνωρίζουν πως μπορούν να απαλλαγούν από τα συμπτώματά τους, τηρώντας ταυτόχρονα το αίτιο που τα προκαλεί. Οι δύο σύγχρονες παρεμφερείς, αναίμακτες και ανώδυνες, μέθοδοι που εξασφαλίζουν εντυπωσιακά και καλά αποτελέσματα είναι η μικροσκοπική και η ενδοσκοπική δισκεκτομή.
Τα ενδεχόμενα αίτια και παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν στην εμφάνιση μιας δισκοκήλης στη μέση συνοψίζονται παρακάτω:
● Η αναπόφευκτη σταδιακή φθορά του σπονδυλικού δίσκου και η μείωση της ελαστικότητάς του λόγω ηλικίας, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει περισσότερο από ρήξη. Πρόκειται για τη γνωστή εκφύλιση δίσκου.
● Κάποια πτώση ή ένας σοβαρός τραυματισμός στην πλάτη ή τη σπονδυλική στήλη
● Το αυξημένο βάρος του σώματος.
● Η λανθασμένη και πολύωρη στάση σώματος στο γραφείο και κατά κατά τη διάρκεια χρήσης Η/Υ.
● Κάποια λάθος κίνηση, όπου έπεσε περισσότερο βάρος στην πλάτη αντί για τα πόδια.
● Οι αδύναμοι μύες εξαιτίας της έλλειψης σωματικής άσκησης από την καθημερινότητα.
● Η έντονη και πολύωρη σωματική άσκηση.
● Η επιβάρυνση του σώματος από τα χειρωνακτικά επαγγέλματα.
Στα βασικά συμπτώματα της οσφυϊκής δισκοκήλης, λόγω του ενδεχόμενου ερεθισμού των κοντινών νεύρων, περιλαμβάνονται τα εξής:
● πόνος στο πόδι
● πόνος στο χέρι
● πόνος στη μέση
● πόνος στον αυχένα
● μούδιασμα σε κάποιο άκρο (άνω ή κάτω)
● μυρμηγκιάσματα στα χέρια ή τα πόδια
● αδυναμία άνω ή κάτω άκρων
● δυσκολία στο περπάτημα
● αδυναμία στον συγχρονισμό των κινήσεων
Σημειώνεται πως δεν είναι απαραίτητο να προκληθεί κάποιο σύμπτωμα, το οποίο μπορεί να αποδοθεί σε ύπαρξη δισκοκήλης στη μέση. Για τον λόγο αυτό, πολλές οσφυϊκές δισκοκήλες διαγιγνώσκονται εντελώς τυχαία, κατά τη διάρκεια απεικονιστικών ελέγχων που γίνονται με άλλες αφορμές.
Οι δισκοκήλες της οσφυϊκής μοίρας εκτός από την κλασική οσφυαλγία μπορεί να προκαλούν και αντανακλαστικό πόνο στο πόδι, ο οποίος αποτελεί ένα από τα συνηθέστερα συμπτώματα. Το σύμπτωμα αυτό ονομάζεται ισχιαλγία. Ονομάζεται έτσι διότι ο πόνος ακολουθεί την κατανομή του ισχιακού νεύρου το οποίο είναι το μεγαλύτερο νεύρο των κάτω άκρων. Ο ασθενής νιώθει πόνο που ξεκινάει από την μέση, κατεβαίνει στον γλουτό, ακολούθως στην οπισθοπλάγια επιφάνεια της γαστροκνημίας (γάμπα) και καταλήγει στον άκρο πόδα περιλαμβάνοντας την πτέρνα (πατούσα) αλλά και τα δάχτυλα αυτού.
Το σύμπτωμα αυτό εμφανίζεται συνήθως σε οπισθοπλάγιες ή ενδοτρηματικές κήλες. Η θεραπεία ακολουθεί την κλιμάκωση του πρωτοκόλλου θεραπείας της οσφυαλγίας. Η χειρουργική αντιμετώπιση είναι το τελευταίο όπλο στη φαρέτρα του χειρουργού σπονδυλικής στήλης.
Η διάγνωση για τη δισκοκήλη μέσης περιλαμβάνει τις εξής ενέργειες και εξετάσεις, οι οποίες διαμορφώνονται ανάλογα με την εκάστοτε περίπτωση:
● λήψη πλήρους ιατρικού ιστορικού
● κλινική εξέταση
● ακτινογραφία
● αξονική τομογραφία
● μαγνητική τομογραφία
● μυελογράφημα
● ηλεκτρομυογράφημα
Η θεραπεία για μια κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου μπορεί να είναι είτε η αντιμετώπισή της με μη χειρουργικές μεθόδους, όπως είναι συγκεκριμένες ασκήσεις οι οποίες θα βοηθήσουν τη μέση, είτε η εγχείρηση. Ανάλογα με την ακριβή κατάσταση του εκάστοτε ασθενούς, ο νευροχειρουργός είναι εκείνος που θα αποφασίσει ποιο είναι το ιδανικό πλάνο θεραπείας.
Σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό που αγγίζει το 90% η θεραπεία της δισκοκήλης είναι μη χειρουργική. Ακολουθείται ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο θεραπείας, που καθορίζεται από τον ειδικό ιατρό σπονδυλικής στήλης και κλιμακώνεται ως εξής:
● Φαρμακευτική αγωγή, η οποία περιλαμβάνει αντιφλεγμονώδη αναλγητικά και μυοχαλαρωτικά φάρμακα είτε από του στόματος είτε ενδομυϊκώς χορηγούμενα. Αν τα συμπτώματα είναι έντονα και καθηλώνουν τον ασθενή, μπορούν να χορηγηθούν ενδοφλεβίως ενδομυϊκά αυστηρά.
● Κινησιοθεραπεία, η οποία αποσκοπεί στην πλήρη επαναφορά του φυσιολογικού μυϊκού πόνου στις πάσχουσες μυϊκές ομάδες, αλλά και στην ισομετρική ενδυνάμωση αυτών για την πρόληψη τυχόν μελλοντικών υποτροπών.
● Νευρογραφία, κατά την οποία ο ασθενής ευρισκόμενος σε πρηνή θέση και χωρίς γενική αναισθησία υποδέχεται μια ειδική βελόνα καθοδηγούμενη από ακτινοσκοπικό σύστημα πλοήγησης στο πάσχον νεύρο. Το νεύρο σκιαγραφείται (βάφεται δηλαδή) και, στη συνέχεια, εγχύεται επί αυτού το φάρμακο.
Όλα τα παραπάνω έχουν άριστα αποτελέσματα σε έναν μεγάλο βαθμό, αντιμετωπίζοντας το σύμπτωμα και όχι την αιτία, δίνοντας ωστόσο τον απαραίτητο χρόνο στον οργανισμό να απορροφήσει ή να φαγοκυτταρώσει την κήλη. Ποσοστό μικρότερο του 10%, λόγω εμμονής των συμπτωμάτων, θα καταλήξουν σε χειρουργική αντιμετώπιση.
Το χειρουργείο είναι η θεραπευτική λύση που θα προτείνει ο νευροχειρουργός, όταν υπάρχουν ενδείξεις όπως οι παρακάτω:
● Τα συντηρητικά μέσα αντιμετώπισης έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικά.
● Ο πόνος που βιώνει ο ασθενής είναι πλέον αφόρητος.
● Το πόδι του ασθενή έχει αρχίσει να παραλύει.
Η δισκεκτομή, μικροσκοπική και ενδοσκοπική, είναι η χειρουργική θεραπεία που πραγματοποιείται για τη δισκοκήλη. Πρόκειται για παρεμφερείς μεθόδους, που εμπεριέχονται στο φάσμα των ελάχιστα επεμβατικών μεθόδων αντιμετώπισης προβλημάτων της σπονδυλικής στήλης, είναι σύγχρονες, αναίμακτες και άκρως αποτελεσματικές.
Επικοινωνήστε με τον νευροχειρουργό Δρ. Στέλιο Βλατάκη, ενημερωθείτε σχετικά με ό,τι είναι απαραίτητο να γνωρίζετε αναφορικά με την οσφυϊκή δισκοκήλη, όπως το τι ακριβώς είναι, με ποια συμπτώματα εκφράζεται, πώς γίνεται η διάγνωσή της και πώς θεραπεύεται. Προγραμματίστε το ραντεβού σας με τον Δρ. Βλατάκη και εκείνος θα σχεδιάσει το εξατομικευμένο πλάνο θεραπείας που θα βελτιώσει την καθημερινότητα και τη ζωή σας.
Προγραμματίστε το ραντεβού σας